Cypr to fascynująca wyspa położona w basenie Morza Śródziemnego, na skrzyżowaniu trzech kontynentów - Europy, Azji i Afryki. Przez wieki stanowił strategiczny punkt na mapie, przyciągając uwagę wielu cywilizacji. Dziś Cypr to kraj o bogatej historii, różnorodnej kulturze i malowniczych krajobrazach, który przyciąga turystów z całego świata.
Cypr to trzecia co do wielkości wyspa Morza Śródziemnego, po Sycylii i Sardynii. Leży we wschodniej części tego akwenu, około 75 km na południe od Turcji, 105 km na zachód od Syrii i Libanu oraz 380 km na północ od Egiptu. Geograficznie Cypr należy do Azji, choć kulturowo i politycznie jest silnie związany z Europą. Wyspa ma powierzchnię 9251 km², z czego 3355 km² znajduje się pod kontrolą Tureckiej Republiki Cypru Północnego. Linia brzegowa Cypru liczy 648 km. Krajobraz zdominowany jest przez dwa pasma górskie - Góry Troodos na południowym zachodzie i Góry Kyrenia na północy, oraz rozciągającą się między nimi równinę Mesaoria.
Od 1974 roku Cypr jest de facto podzielony na dwie części - Republikę Cypru, uznawaną międzynarodowo, oraz Turecką Republikę Cypru Północnego (TRCP), uznawaną tylko przez Turcję. Podział nastąpił w wyniku tureckiej inwazji, która była odpowiedzią na grecki zamach stanu, mający na celu przyłączenie wyspy do Grecji. Republika Cypru kontroluje około 59% terytorium wyspy, zamieszkałego głównie przez Greków cypryjskich. TRCP zajmuje 37% powierzchni na północy, zamieszkanej w większości przez Turków cypryjskich. Obie części rozdziela strefa buforowa ONZ. Stolicą Republiki Cypru jest Nikozja, która pozostaje podzielona między dwie społeczności.
Republika Cypru przystąpiła do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku, wraz z dziewięcioma innymi państwami. Negocjacje akcesyjne trwały od 1998 roku i obejmowały m.in. kwestie gospodarcze, prawne i dotyczące praw człowieka. Członkostwo w UE przyczyniło się do rozwoju gospodarczego i modernizacji kraju. Warto zaznaczyć, że do UE przystąpiła tylko Republika Cypru. Północna część wyspy, kontrolowana przez TRCP, pozostaje poza strukturami unijnymi. Jednak obywatele Cypru Północnego, posiadający paszporty Republiki Cypru, są traktowani jak obywatele UE.
Jako członek UE i strefy Schengen, Cypr zapewnia swobodę podróżowania dla obywateli innych krajów unijnych. Polacy mogą wjechać na terytorium Republiki Cypru na podstawie ważnego dowodu osobistego lub paszportu. Nie są wymagane wizy ani inne dodatkowe dokumenty. Podróżując z Republiki Cypru do TRCP należy jednak pamiętać, że granica między obiema częściami wyspy jest traktowana jak zewnętrzna granica UE. Może to wiązać się z kontrolami i koniecznością okazania paszportu.
Cypr ma dwa oficjalne języki - grecki i turecki. Grecki jest używany w Republice Cypru, a turecki w TRCP. Angielski, jako spuścizna po rządach brytyjskich, jest powszechnie znany i często stosowany w biznesie, edukacji i turystyce. Dialekt grecki używany na Cyprze różni się nieco od standardowego języka greckiego. Zawiera wiele archaicznych słów i wyrażeń oraz zapożyczeń z innych języków, jak turecki czy angielski. Podobnie lokalny dialekt turecki ma swoje odrębne cechy.
Kultura Cypru jest mieszanką wpływów greckich, tureckich, bliskowschodnich i brytyjskich. Widać to w architekturze, kuchni, muzyce i obyczajach. Ważnym elementem cypryjskiej tożsamości jest prawosławie, z licznymi kościołami i klasztorami. Cypryjczycy słyną z gościnności i serdeczności. Lubią spędzać czas z rodziną i przyjaciółmi, celebrując posiłki i święta. Tradycyjna kuchnia opiera się na świeżych warzywach, owocach morza, serach i mięsie. Popularne dania to meze (zestaw przekąsek), souvlaki, halloumi czy baklava. Wyspa słynie też z bogatego dziedzictwa kulturowego. Odbywają się tu liczne festiwale, jak Kataklysmos (święto wody), Festiwal Wina w Limassol czy Festiwal Średniowieczny w Ayia Napa. Nie brakuje też zabytków z różnych epok, od starożytnych ruin po bizantyjskie kościoły.
1 stycznia 2008 roku Cypr wprowadził euro jako swoją oficjalną walutę, zastępując cypryjskiego funta. Był to ważny krok w integracji z Unią Europejską i strefą euro. Przyjęcie wspólnej waluty ułatwiło handel, inwestycje i podróże. Okres przejściowy, gdy można było płacić zarówno w euro jak i funtach, trwał do 31 stycznia 2008. Po tym terminie funty można było wymieniać tylko w bankach. Monety euro bite na Cyprze mają własny wzór narodowy na awersie.
Na Cyprze nie ma problemu z wymianą walut czy płatnościami. Wyspy jest dobrze zaopatrzona w bankomaty, szczególnie w miastach i kurortach. Większość sklepów, restauracji i hoteli akceptuje karty płatnicze. Ceny na Cyprze są zbliżone do polskich, choć w turystycznych miejscowościach mogą być wyższe. Warto mieć przy sobie gotówkę na lokalne bazary czy targi, gdzie nie zawsze można płacić kartą. Napiwki nie są obowiązkowe, ale mile widziane w restauracjach czy taksówkach.
Obywatele krajów UE, w tym Polacy, mogą podróżować do Republiki Cypru na podstawie ważnego dowodu osobistego lub paszportu. Nie są wymagane wizy ani inne specjalne dokumenty. Podobne zasady dotyczą obywateli Szwajcarii, Islandii, Norwegii i Liechtensteinu. Warto pamiętać, by dokument tożsamości był ważny przez cały okres pobytu. Przy wjeździe może być też wymagane okazanie biletu powrotnego lub potwierdzenia rezerwacji noclegu. Obywatele UE mogą swobodnie przebywać i pracować na Cyprze.
Osoby spoza UE powinny sprawdzić wymogi wizowe przed podróżą na Cypr. Obywatele wielu krajów, m.in. USA, Kanady, Australii czy Japonii, mogą wjechać bez wizy na pobyt do 90 dni. W innych przypadkach może być konieczne wcześniejsze uzyskanie wizy. Wymagany jest ważny paszport, którego data ważności wykracza poza planowany okres pobytu. Przy wjeździe należy też przedstawić dowód posiadania wystarczających środków finansowych, bilet powrotny i potwierdzenie rezerwacji zakwaterowania.
Cypr to kraj o fascynującej historii, pięknych krajobrazach i przyjaznych ludziach. Choć podzielony politycznie, pozostaje jednością dzięki wspólnemu dziedzictwu kulturowemu. Członkostwo w UE i strefa euro ułatwiają podróżowanie i pobyt na wyspie. Planując wyjazd na Cypr, warto poznać podstawowe informacje o jego położeniu, językach, walucie czy wymaganych dokumentach. To pozwoli lepiej zrozumieć ten kraj i cieszyć się wszystkim, co ma do zaoferowania - od starożytnych zabytków po piaszczyste plaże. Cypr to idealne miejsce na niezapomniane wakacje pełne słońca, smaku i przygody.
