Mediolan le偶y w p贸艂nocnych W艂oszech. Jest stolic膮 Lombardii i drugim co do wielko艣ci, po Rzymie 鈥 stolicy Italii, miastem we W艂oszech licz膮cym ponad 1,3 mln mieszka艅c贸w. Pod tym wzgl臋dem ust臋puj膮 mu kolejne na li艣cie: Neapol i Turyn. Jest wa偶nym centrum przemys艂u, biznesu, sztuki oraz mody. Od lat utrzymuje si臋 w czo艂贸wce najch臋tniej odwiedzanych przez turyst贸w miast na p贸艂wyspie Apeni艅skim i na 艣wiecie. Stanowi r贸wnie偶 wa偶ny o艣rodek akademicki, znajduje si臋 tu dziewi臋膰 wy偶szych uczelni. Klimat 鈥 ze wzgl臋du na po艂o偶enie miasta na p贸艂nocy W艂och oraz blisko艣膰 g贸r 鈥 jest inny, ni偶 w pozosta艂ych regionach kraju, typowo kontynentalny. Wyst臋puj膮 tu zimne zimy z okresowymi opadami 艣niegu oraz gor膮ce, suche lata. W przej艣ciowych porach roku pogoda jest nieprzewidywalna: s艂oneczne, ciep艂e dni przeplataj膮 ulewne deszcze. W艂ochy nale偶膮 do Unii Europejskiej, walut膮 jest euro. Gniazdka s膮 zazwyczaj standardowe, cho膰 w niekt贸rych hotelach mo偶emy si臋 natkn膮膰 na stare w艂oskie gniazdka elektryczne, kt贸re posiadaj膮 trzy otwory nad sob膮. Nie zawsze oznacza to, 偶e konieczna jest przej艣ci贸wka, niekt贸re gniazdka 艂膮cz膮 oba typy w sobie. Praktycznie wsz臋dzie mo偶na p艂aci膰 kart膮.
W najbardziej turystycznych miejscach bez wi臋kszych k艂opot贸w dogadamy si臋 po angielsku. Osoby pracuj膮ce w turystyce zazwyczaj znaj膮 ten j臋zyk w stopniu umo偶liwiaj膮cym podstawow膮 komunikacj臋. Turbulencje j臋zykowe mog膮 si臋 zacz膮膰, gdy zechcemy zej艣膰 z turystycznych szlak贸w. Je艣li wybierasz si臋 na obrze偶a Milanu lub chcesz pozna膰 W艂och贸w w rozmowie face2face, rekomenduj臋 spakowanie do baga偶u s艂ownika lub rozm贸wek polsko-w艂oskich. Jeszcze lepszym rozwi膮zaniem jest przyswojenie podstawowych s艂贸wek i frazes贸w podczas indywidualnych lekcji. W艂oski jest relatywnie 艂atwym j臋zykiem do nauki na poziomie podstawowym. Ju偶 kilka spotka艅 z lektorem j臋zykowym wystarczy, by opanowa膰 podstawy. W艂osi z pewno艣ci膮 doceni膮 Twoje starania i b臋d膮 bardziej otwarci na turyst贸w, kt贸rzy pr贸buj膮 si臋 komunikowa膰 w ich j臋zyku.
Wi臋kszo艣膰 lot贸w z Polski obs艂uguj膮 dwa lotniska, Bergamo (BGY) oraz Malpensa (MXP). Oba s膮 oddalone od centrum miasta o ok. 50 km.
Lotnisko w Bergamo pomimo du偶ego ruchu posiada jeden terminal. W budynku znajduje si臋 kilka biur wypo偶yczalni samochod贸w. 呕eby dosta膰 si臋 do centrum Mediolanu, nale偶y jecha膰 autobusem (Terravision) bezpo艣rednio z terminala na dworzec g艂贸wny w Mediolanie. Bilety najlepiej kupi膰 przez internet na stronie przewo藕nika. Mo偶na r贸wnie偶 jecha膰 autobusem do centrum Bergamo, nast臋pnie poci膮giem do Mediolanu. Samo Bergamo jest uroczym miasteczkiem, wartym uwagi. Ponadto jest dobrym punktem pocz膮tkowym do zwiedzania Lombardii.
Malpensa jest lotniskiem znacznie wi臋kszym i rozleg艂ym, obs艂uguj膮cym nie tylko loty mi臋dzynarodowe, ale r贸wnie偶 mi臋dzykontynentalne. Samoch贸d mo偶na wynaj膮膰 samoch贸d w budynku terminala. Kieruj膮c si臋 drogowskazami, dotrzemy na peron kolejowy, sk膮d dojedziemy do centrum Mediolanu. Po drodze jest stoisko z obs艂ug膮, w kt贸rym mo偶na kupi膰 bilet. Podr贸偶 trwa ok. 30 minut.
Baza noclegowa metropolii jest dobrze rozwini臋ta. S膮 zar贸wno drogie, eleganckie hotele, jak i bardziej bud偶etowe rozwi膮zania. Im bli偶ej centrum, tym dro偶ej. Noclegi poza 艣cis艂ym 艢r贸dmie艣ciem s膮 godne rozwa偶enia 鈥 s膮 ta艅sze, okolica mo偶e si臋 okaza膰 znacznie spokojniejsza, a kwestia dostania si臋 do centrum nie powinna stanowi膰 wyzwania (metro, autobusy, spacer). Mo偶emy si臋 spotka膰 z konieczno艣ci膮 zap艂acenia podatku miejskiego. Jest to kwota 3鈧 na osob臋 dziennie. Nie zawsze hotel dolicza go do og贸lnej op艂aty za nocleg.
Przemieszczanie si臋 po Milano jest bardzo 艂atwe. Miasto jest dobrze skomunikowane, a transport publiczny obejmuje metro, tramwaje i autobusy. Jednorazowy bilet kosztuje 2 euro i jest wa偶ny 90 minut z mo偶liwo艣ci膮 przesiadki. Kupuj膮c Milan City Pass, mo偶emy skorzysta膰 z bilet贸w czasowych wa偶nych na: 1 dzie艅 (11,5鈧); 2 dni (17,5鈧) albo 3 dni (19,5鈧). MCP zapewnia nam tak偶e zni偶ki na wst臋py do muze贸w czy restauracji. Innego rodzaju bilet okresowy to taki na 24 lub 72 godziny (odpowiednio 7鈧 i 12鈧). Bilety mo偶na bez problemu kupi膰 w automatach g臋sto rozsianych po mie艣cie oraz przez internet. Przed zakupem warto si臋 zastanowi膰, czy naprawd臋 potrzebujemy dro偶szego biletu okresowego, bo po 艣cis艂ym centrum mo偶na si臋 bez problemu porusza膰 pieszo. Najwa偶niejsze dla turysty miejsca s膮 w zasi臋gu spaceru i wcale nie trzeba korzysta膰 z metra czy autobusu.
Kuchni w艂oskiej nie trzeba nikomu przedstawia膰. Niew膮tpliwie jest to najwi臋kszy hit kulinarny w historii 艣wiata. Pomimo to, 偶e pizz臋 i pasty wszyscy znaj膮, to nie jest tajemnic膮, 偶e te same dania jedzone we W艂oszech smakuj膮 zupe艂nie inaczej. Zw艂aszcza kiedy siedzimy przy stoliku nakrytym obrusem w krat臋, na uroczym placyku grzej膮c twarz w s艂o艅cu, popijaj膮c pewien drink koloru pomara艅czowego, niezwykle popularny w ostatnich latach. Mediolan jest wa偶nym punktem na kulinarnej mapie 艣wiata. Stolica Lombardii kusi przede wszystkim kuchni膮 w艂osk膮, kt贸r膮 mo偶na spotka膰 we wszystkich odmianach 鈥 od nowoczesnych wersji serwowanych w drogich, luksusowych restauracjach, przez ca艂e mn贸stwo restauracyjek 鈥瀦e 艣redniej p贸艂ki鈥, po bary z jedzeniem na szybko i ca艂kiem przyst臋pnymi cenami w dzielnicy uniwersyteckiej. Warto zboczy膰 nieco z popularnych turystycznych szlak贸w i poszuka膰 rodzinnej trattorii, gdzie kelner nie zawsze m贸wi po angielsku i nie zawsze jest mi艂y, za to jedzenie jest takie, jakby gotowa艂a je prawdziwa w艂oska nonna dla swoich wnuk贸w. Proste i niesamowicie pyszne. S膮 oczywi艣cie r贸wnie偶 wszelkiego typu knajpy z kuchniami 艣wiata, od luksusowych bar贸w z sushi i innymi azjatyckimi daniami, przez miejsca z hamburgerami po budki z kebabem. Je艣li chodzi o ceny, to przeci臋tnie musimy si臋 przygotowa膰 na kilkana艣cie euro wzwy偶 za jedno danie obiadowe plus kilka euro za napoje. Ceny pizzy zaczynaj膮 si臋 od ok. 9 euro.
Tym, co mo偶e zaskoczy膰 turyst臋 z Polski, s膮 godziny otwarcia restauracji. Wiele z nich otwieranych jest o 17-18, a niekiedy dopiero po 20. W godzinach oko艂opo艂udniowych, czy takich, w kt贸rych my jeste艣my przyzwyczajeni do jedzenia obiadu, mo偶e by膰 bardzo ci臋偶ko znale藕膰 knajpk臋, kt贸ra b臋dzie serwowa艂a co艣 ciep艂ego. Najpr臋dzej b臋dzie to bar z pizz膮 na kawa艂ki (warto spr贸bowa膰) oraz miejsca z kaw膮. Musimy to mie膰 na uwadze, 偶eby wyposa偶y膰 si臋 w jaki艣 prowiant na drog臋 albo przygotowa膰 nasze 偶o艂膮dki na d艂u偶sz膮 przerw臋.
Gdyby wymienia膰 rzeczy, kt贸re nam si臋 kojarz膮 z W艂ochami, to trzeba zacz膮膰 od espresso. Chyba nigdzie indziej na 艣wiecie nie ma takiego kultu kawy, jak tam. Mediolan pod tym wzgl臋dem nie ust臋puje reszcie kraju. W艂oskie espresso to wydatek ok. 1 euro, kawy z dodatkiem mleka 2-3 euro, w zale偶no艣ci od miejsca. W pasa偶u Vittorio Emanuele II kawa w kawiarni kosztuje 5 euro. Nic dziwnego, w ko艅cu to najbardziej presti偶owy adres w Mediolanie. Pami臋tajmy, je偶eli nie chcemy si臋 narazi膰 na kpi膮cy u艣miech kelnera, cappuccino jest kaw膮 porann膮, wypada j膮 zam贸wi膰 jedynie do po艂udnia. 脌 propos porank贸w, dzie艅 w mie艣cie zaczyna si臋 do艣膰 wcze艣nie, wiele knajpek serwuj膮cych 艣niadania jest otwartych ju偶 o 6, a o 8-9 kwitnie w nich 偶ycie! Stoliki s膮 pe艂ne eleganckich kobiet i m臋偶czyzn, kt贸rzy przed prac膮, albo przed podj臋ciem innych obowi膮zk贸w zupe艂nie niespiesznie racz膮 si臋 kaw膮 ze s艂odk膮 bu艂k膮, albo rogalikiem, ewentualnie ma艂膮 kanapeczk膮. Warto samemu spr贸bowa膰 i poczu膰 si臋 jak prawdziwy mediola艅czyk! Wypieki s膮 fantastyczne! Kolejn膮 rzecz膮, o kt贸rej nie mo偶na zapomnie膰, s膮 lody! Tradycyjnie, po w艂osku gelato serwowane 艂opatk膮. Lodziarni jest du偶o, smak贸w jest du偶o i jest naprawd臋 pysznie. Jedna porcja zazwyczaj kosztuje ok. 2,5 euro.
Piazza del Duomo
Piazza del Duomo jest centralnym placem w Mediolanie. Znajduje si臋 na nim Katedra pw. Narodzin 艣w. Marii, najwa偶niejsza 艣wi膮tynia w mie艣cie i jedna z najwi臋kszych na 艣wiecie, si贸dma co do wielko艣ci. Jest to budowla, z jasnego kamienia o niesamowitych proporcjach. Co艣, co imponuje, wr臋cz zapiera dech w piersiach. Budowa Katedry zaj臋艂a ponad 400 lat. Nic dziwnego, znajduje si臋 tu 135 wie偶yczek, 2244 figur 艣wi臋tych, ka偶da o wielko艣ci 3-4 metr贸w oraz najwi臋kszy witra偶, jaki kiedykolwiek powsta艂. Wn臋trze raczej surowe, w stylu gotyckim z pi臋kn膮 kamienn膮 pod艂og膮 oraz niesamowitymi witra偶ami, dzi臋ki kt贸rym kolorowa gra 艣wiate艂 ozdabia mury. Wspania艂ym do艣wiadczeniem jest wej艣cie na dach, z kt贸rego widok wprawdzie nie powala na kolana (cho膰 podobno przy dobrej widoczno艣ci wida膰 Matterhorn 鈥 szczyt w Alpach Penni艅skich, sz贸sty najwy偶szy samodzielny szczyt alpejski), jednak detale architektury i zdobienia samej Katedry rekompensuj膮 wszystko. Wej艣cie jest p艂atne. Zwiedzanie wn臋trza Duomo to koszt 5鈧, Katedra ze zwiedzaniem dachu 15鈧 (wej艣cie po schodach), 20鈧 (wjazd wind膮). Bilety mo偶na kupi膰 wcze艣niej przez internet, albo w kasie, gdzie znajduj膮 si臋 zar贸wno automaty (p艂atno艣膰 kart膮 wy艂膮cznie) oraz stanowiska z obs艂ug膮 (karta, got贸wka). Osoba o przeci臋tnej kondycji powinna da膰 sobie rad臋, wchodz膮c po schodach. Przy wej艣ciu zar贸wno do 艣wi膮tyni, jak i na dach obowi膮zuje kontrola wykrywaczem metalu i sprawdzanie zawarto艣ci torebek. Przed wej艣cie do Duomo zazwyczaj ci膮gnie si臋 kolejka turyst贸w, warto to wzi膮膰 pod uwag臋, planuj膮c czas na city break w Mediolanie.
Galleria Vittorio Emanuele II
Bezpo艣rednio z Piazza del Duomo wchodzimy do Galleria Vittorio Emanuele II. Jest to pi臋kny, wielki pasa偶 zwie艅czony wspania艂膮 kopu艂膮, gdzie znajduj膮 si臋 butiki najbardziej luksusowych dom贸w mody oraz kawiarnie i restauracje. W centralnym miejscu na pod艂odze znajduje si臋 mozaika z wizerunkiem byka stoj膮cego na dw贸ch tylnych nogach. Zwyczaj m贸wi, 偶e nale偶y si臋 obr贸ci膰 na pi臋cie w miejscu, gdzie byk ma (a raczej mia艂, gdy偶 teraz znajduje si臋 tam dziura) j膮dra, 偶eby wr贸ci膰 do Mediolanu. 艁atwo to miejsce znajdziemy, gdy偶 zazwyczaj jest pe艂ne rozbawionych turyst贸w czekaj膮cych na swoj膮 kolej oraz robi膮cych zdj臋cia.
Opera La Scala
Wychodz膮c z Gallerii znajdziemy si臋 na Piazza della Scala. Placu, przy kt贸rym mie艣ci si臋 La Scala, czyli najs艂ynniejsza opera na 艣wiecie. Neoklasycystyczny budynek z zewn膮trz nie zachwyca. Zw艂aszcza w por贸wnaniu z przepychem Katedry i Galerii wypada blado. W tym przypadku du偶o lepiej prezentuje si臋 wn臋trze opery. Zwiedzanie wn臋trza La Scali jest mo偶liwe z przewodnikiem. Bilety nale偶y zarezerwowa膰 wcze艣niej, koszt 30-50鈧, w zale偶no艣ci od d艂ugo艣ci wycieczki i zakresu zwiedzania. Dla meloman贸w niesamowit膮 atrakcj膮 b臋dzie na pewno udanie si臋 na spektakl. Niestety tu trzeba si臋 liczy膰 ze znacznym wydatkiem, poniewa偶 ceny bilet贸w zaczynaj膮 si臋 od 102 鈧. Rezerwowa膰 nale偶y wcze艣niej przez stron臋 Opery.聽
Dzielnice Brera oraz Quadrilatero d鈥橭ro
Id膮c na p贸艂noc od La Scali, mamy szans臋 odwiedzi膰 dwa ciekawe zak膮tki Mediolanu, a mianowicie dzielnice Brera oraz Quadrilatero d鈥橭ro. Brera jest interesuj膮ca ze wzgl臋du na dawny urok, kt贸ry zachowa艂a dzi臋ki temu, 偶e uda艂o si臋 tu unikn膮膰 bombardowa艅 podczas II Wojny 艢wiatowej. Obecnie uchodzi za artystyczn膮 cz臋艣膰 miasta, pe艂n膮 bar贸w, restauracji, a tak偶e luksusowych sklep贸w z antykami oraz nietuzinkowymi ubraniami (r贸wnie偶 vintage). W膮skie, brukowane uliczki oraz kamienice z oknami pe艂nymi kwiat贸w s膮 naprawd臋 艣liczne. Gratka dla mi艂o艣nik贸w sztuki 鈥 Pinacoteca di Brera posiada zbiory od XIV do XVIII stulecia. Quadrilatero d鈥橭ro jest z kolei kwadratem ulic wyznaczonym przez Via Monte Napoleone i Via della Spiga, w kt贸rym swoje butiki maj膮 najdro偶sze i najbardziej presti偶owe marki 艣wiata. Prawdopodobnie niewiele os贸b b臋dzie mog艂o sobie pozwoli膰 na zakupy tam, ale samo ogl膮danie witryn cieszy oko i pozwala si臋 poczu膰 smak luksusu.
Pa艂ac Sforz贸w
Id膮c od Piazza del Duomo ulic膮, Via Dante docieramy do Castello Sforzesco, gdzie mie艣ci si臋 aktualnie muzeum, w kt贸rego zbiorach znajduj膮 si臋 m.in. dzie艂a renesansowych mistrz贸w, eksponaty ze staro偶ytnego Egiptu oraz bogata kolekcja instrument贸w muzycznych. Po przej艣ciu przez dzieciniec znajdziemy si臋 w Parco Sempione, najwi臋kszym parku Mediolanu. Jest to przyjemne miejsce dla mieszczuch贸w i turyst贸w spragnionych wytchnienia w艣r贸d zieleni. Po drugiej stronie parku znajduje si臋 艁uk Triumfalny, pami膮tka po Napoleonie.
Ostatnia Wieczerza
Jest to punkt absolutnie obowi膮zkowy dla ka偶dego, kto odwiedza Mediolan. Fresk Leonarda da Vinci mo偶na podziwia膰 w refektarzu ko艣cio艂a Santa Maria delle Grazie, kt贸ry znajduje si臋 w po艂udniowo-zachodniej cz臋艣ci miasta. Mo偶na tu podej艣膰 lub podjecha膰 metrem (linia M1, czerwona, wysiadamy na przystanku Conciliazione). Bilety kosztuj膮 15鈧 i trzeba je zarezerwowa膰 przez internet z du偶ym wyprzedzeniem. Wchodzimy na konkretn膮 godzin臋, a przed wej艣ciem nale偶y zameldowa膰 si臋 15 minut wcze艣niej. Ograniczenia wynikaj膮 z konieczno艣ci zachowania odpowiednich warunk贸w temperatury i wilgotno艣ci powietrza ze wzgl臋du na stan fresku.
Dzielnica uniwersytecka
Je偶eli mamy czas, warto jest si臋 przespacerowa膰 w艣r贸d budynk贸w uniwersyteckich i poczu膰 akademicki klimat we w艂oskim wydaniu. Mo偶e uda si臋 dostrzec kogo艣 z laurem na g艂owie. W艂oscy studenci po obronie pracy ko艅cowej zak艂adaj膮 wieniec laurowy i dumnie spaceruj膮 w nim po mie艣cie. Ka偶dy 艣wie偶o upieczony absolwent 艣wi臋tuje w towarzystwie najbli偶szych, kt贸rzy witaj膮c go, rzucaj膮 konfetti i wiwatuj膮 na jego cze艣膰.
Mediolan jest wspania艂ym miejscem zar贸wno dla wytrawnych podr贸偶nik贸w, jak i dla tych, kt贸rzy stawiaj膮 swoje pierwsze kroki w turystycznym hobby. Jest to miasto interesuj膮ce i r贸偶norodne. Prawdziw膮 przyjemno艣膰 sprawia obserwowanie pi臋knych ludzi poruszaj膮cych si臋 po ulicach. Zar贸wno kobiety, jak i m臋偶czy藕ni s膮 zadbani, eleganccy i bardzo stylowi. 呕ycie w stolicy mody w ko艅cu do czego艣 zobowi膮zuje! Je艣li doda膰 jeszcze wspania艂e jedzenie, 艣wietn膮 kaw臋, pyszne lody oraz du偶o s艂o艅ca mamy prosty przepis na prawdziwe, w艂oskie dolce vita! Przekonajcie si臋 sami!
ci臋 inne kierunki we W艂oszech, sprawd藕 artyku艂y dotycz膮ce zwiedzania Apulii, city break w Rzymie i wpis o wyprawie na Sycyli臋.